„Czy warto było tak żyć?” – to tytuł filmu dokumentalnego o kpt. Stanisławie Sojczyńskim "Warszycu" - dowódcy i twórcy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, rozstrzelanym w 1947 roku, który wieczorem 22 kwietnia został zaprezentowany w auli redakcji tygodnika katolickiego „Niedziela”. Po projekcji odbyło się spotkanie z reżyserką filmu Aliną Czerniakowską.
Zaprezentowany film pokazał losy kpt. Sojczyńskiego oraz działania Konspiracyjnego Wojska Polskiego. W filmie nie zabrakło świadectw osób znających „Warszyca”. Zaprezentowany został list Sojczyńskiego oskarżający tych dowódców Armii Krajowej, którzy po wojnie poszli na współpracę z Urzędem Bezpieczeństwa „o zdradę Polski”. Film Aliny Czerniakowskiej pokazał całe okrucieństwo funkcjonariuszy UB, ich brutalne metody przesłuchań, niesprawiedliwe sądy skazujące na karę śmierci takich ludzi jak kpt. Stanisław Sojczyński „Warszyc”.- Główny materiał tego filmu stanowią
W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele kultury, mediów, alumni Niższego Seminarium Duchownego w Częstochowie, przedstawiciele ruchów i stowarzyszeń katolickich, na czele z Klubem Inteligencji Katolickiej oraz członkowie Społecznego Komitetu Budowy Obelisku upamiętniającego kpt. Stanisława Sojczyńskiego, na czele z Mieczysławem Malikiem, Zbigniewem Bonarskim.
Podczas spotkania złotymi odznakami Społecznego Komitetu Budowy Obelisku upamiętniającego kpt. Stanisława Sojczyńskiego zostali uhonorowani ludzie, którzy włożyli wkład w przypomnienie dzisiejszemu pokoleniu osoby kpt. Stanisława Sojczyńskiego. Odznaki otrzymali m. in. ks. inf. Ireneusz Skubiś redaktor naczelny „Niedzieli”, założyciel i pierwszy kapelan częstochowskiego KIK-u, ks. Mariusz Frukacz dziennikarz i redaktor „Niedzieli” i aktualnie kapelan częstochowskiego KIK-u.
(fot. Bożena Sztajner/Niedziela)
Stanisław Sojczyński „Warszyc” urodził się 30 marca 1910 r. w Rzejowicach w powiecie radomszczańskim. W czasie II wojny światowej jako podporucznik Wojska Polskiego trafił do punktu mobilizacyjnego w Łodzi, później walczył w okolicach Hrubieszowa w grupie "Kowel" dowodzonej przez płk. dypl. Leona Koca. Jesienią 1939 r. został zaprzysiężony przez swojego nauczyciela Aleksandra Stasińskiego "Kruka" na żołnierza Służby Zwycięstwu Polski pod pseudonimem "Wojnar" (później używał pseudonimów "Zbigniew" i "Warszyc").
W 1939 r. został komendantem Podobwodu Rzejowice, a od października 1942 r. pełnił także funkcję zastępcy komendanta Obwodu Radomsko AK, był równocześnie szefem Kierownictwa Dywersji w Obwodzie. W 1943 r. dwie akcje przeprowadzone przez żołnierzy por. Sojczyńskiego odbiły się głośnym echem w całej okupowanej Polsce. W maju 1943 r. gestapowcy i żandarmi dokonali publicznej egzekucji we wsi Dmenin. Powieszono 11 osób (w tym 12-letniego chłopca). 3 sierpnia 1943 r. Niemcy przeprowadzili pacyfikację Rzejowic - rodzinnej wsi Stanisława Sojczyńskiego. Zabito kilku mieszkańców, aresztowano i wywieziono do Radomska wielu członków podziemia. "Zbigniew" uzyskał zgodę komendanta obwodu mjr. Polkowskiego "Korsaka" na przeprowadzenie akcji uwolnienia więźniów. W nocy z 7 na 8 sierpnia 1943 r. stuosobowy oddział dowodzony przez por. Sojczyńskiego zaatakował więzienie w Radomsku. W wyniku przeprowadzonej bez strat akcji uwolniono ponad 40 Polaków i 11 Żydów. Po tej akcji por. Sojczyński utworzył pierwszy w Obwodzie Radomsko oddział partyzancki, którym dowodził do listopada 1943 r.
Po wojnie w 1945 r. kpt. Stanisław Sojczyński "Warszyc", sam poszukiwany przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa, poczuł się odpowiedzialny za losy swoich byłych podwładnych. Wiosną 1945 r. "Warszyc" zaczął ponownie zbierać swoich dawnych żołnierzy, nawiązał także kontakty z innymi oddziałami zbrojnymi, stawiającymi opór komunistom. W maju 1945 r. w Radomsku odbyło się zaprzysiężenie pierwszych dowódców organizacji, która początkowo nosiła kryptonim "Manewr", następnie "Walka z Bezprawiem", a od 8 stycznia 1946 r. przyjęła nazwę "Samodzielna Grupa Konspiracyjnego Wojska Polskiego" o kryptonimie "Lasy", "Bory". W czerwcu 1946 r. „Warszyc” został ujęty przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Proces "Warszyca" i jego 11 podkomendnych odbył się przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Łodzi w dniach 9-14 grudnia 1946 r. Wyrok w sprawie Stanisława Sojczyńskiego i jego towarzyszy został wydany 17 grudnia 1946 r. „Warszyc” został skazany na karę śmierci. Wyrok śmierci wykonano 19 lutego 1947 r.
Film o "Warszycu"
Fotogaleria Niedzieli
