Dnia 30 czerwca br. w
auli redakcji “Niedzieli” odbył się ostatni w tym roku akademickim wykład
przeznaczony dla miłośników kultury polskiej zrzeszonych w Klubie Inteligencji
Katolickiej w Częstochowie oraz jego sympatyków. Wykład pod tytułem „Nasza
najdroższa ojczyzna polszczyzna” wygłosiła rektor Akademii pani dr Barbara
Kubicka-Czekaj.
„Rzadko na moich wargach
Niech dziś to warga ma
wyzna
Jawi się krwią przepojony
Najdroższy wyraz:
Ojczyzna”
Wierszem młodopolskiego
poety Jana Kasprowicza rozpoczął się wykład o umiłowaniu ojczyzny w
literaturze. Mimo, iż często bywamy świadkami instrumentalnego używania treści
patriotycznych, czego dowodzi właśnie cytowany wiersz – to jednak właśnie
literatura ojczysta jest nośnikiem najszlachetniejszego uczucia, jakim cechuje
się człowiek, tzn. patriotyzmu.
Wykład obfitował w cytaty
( oczywiście z imponującej pamięci pani profesor) ze wszystkich okresów
literackich.
„Święta miłości kochanej
ojczyzny
Czują cię tylko umysły
poczciwe!”
Wiersz oświeceniowego
poety biskupa Ignacego hrabiego Krasickiego dzięki decyzji założyciela i
komendanta Szkoły Rycerskiej w Warszawie Adama Czartoryskiego stał się hymnem
tejże szkoły. Dlatego jest znany jako Hymn Szkoły Rycerskiej, mimo, że napisany
po doświadczeniach konfederacji barskiej i pierwszym rozbiorze został
opublikowany pod tytułem „Apostrofa do miłości ojczyzny” w 1774 roku.
Twórczość Jana
Kochanowskiego obfituje w treści patriotyczne oraz moralne nakazy dbania o
wspólną rzeczpospolitą. Cytowane fraszki oraz fragmenty dramatu „Odprawa posłów
greckich” przywołują najszlachetniejsze odczucia etyczne. „Wy, którzy pospolitą
rzeczą władacie, a ludzką sprawiedliwość w ręku trzymacie…” przypomina o
powinnościach rządzących państwem.
Pieśni przechowują
najcenniejsze treści. „O pieśni gminna, ty arko przymierza…” – ten cytat z
„Konrada Wallenroda” Adama Mickiewicza przypomina, że wszystkie pokolenia służą
najwyższej świętości, jaką jest ojczyzna. Kolejny cytat Adama Mickiewicza: „Są
prawdy, które mędrzec wszystkim ludziom mówi, Są takie, które szepce swemu
narodowi;…” podkreśla rolę prawdy w życiu narodu i odwagi, która jest warunkiem
prawdomówności.
W obronie dzieci we
Wrześni, które zostały pobite za to, że domagały się prawa do odmawiania
modlitwy w języku ojczystym napisał do Bismarcka list Henryk Sienkiewicz.
Cała Europa była wówczas
oburzona polityką Bismarcka. Wtedy jeszcze umiała myśleć logicznie. Wtedy
odwaga mówienia prawdy była rzeczą normalną.
Wykład zatytułowany
„Ojczyzna Polszczyzna” przekrojowo udokumentował, że nasza literatura polska
jest skarbnicą patriotyzmu. Nazwisk wszystkich cytowanych twórców nie sposób
wymienić. Ważne jest byśmy pamiętali, że przez szacunek dla mowy ojczystej
mówimy prawidłowo. Odpowiedzialność za słowo nie dotyczy tylko pisarzy. Dotyczy
każdego Polaka. Nie zaśmiecamy naszego języka wulgaryzmami, słowami niegodnymi.
Wiele pokoleń Polaków
walczyło i umierało za ojczyznę, pracowało dla ojczyzny.
Należy zatem dobrze i
pięknie mówić dla ojczyzny i o ojczyźnie.
Zanotowała
Gabriela Żyła
