17 października 2016 w księgarni “Niedzieli” Akademia Miłośników Polskiej Kultury im. Zapomnianych Polaków w której uczestniczą członkowie częstochowskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, gościła panią dr Barbarę Kubicką-Czekaj z wykładem pod tytułem „Pomniki mówią”.
Pomniki mówią tzn. porozumiewają się z żywymi. Pomniki są dziełami sztuki upamiętniającymi dla sławy lub chwały. Pomniki sławy stawia się twórcom a chwały wodzom. Nie zawsze były to dzieła sztuki rzeźbiarskiej. Najstarszymi pomnikami poświęconymi zmarłym są kopce, kurhany czy piramidy. W Polsce znane są kopce poświęcone Kościuszce, Wandzie, Krakusowi i Piłsudskiemu, które znajdują się w Krakowie.
Role pomników pełnią także tablice nagrobne, epitafia, sarkofagi. Często zamiast napisów informujących kogo upamiętniają używa się symboli. Środkami symboliki są zarówno rośliny jak i zwierzęta. Najpopularniejsze z nich to konie i orły. Na koniach umieszcza się wodzów: np. Kościuszko, czy Poniatowski. Pierwszy z nich postawiony przed głównym wejściem na zamek wawelski autorstwa lwowskich rzeźbiarzy Leonarda Marconiego i Antoniego Popiela w 1900 roku. Drugi natomiast przedstawiający księcia Józefa Poniatowskiego dłuta duńskiego rzeźbiarza Bartela Thorvaldsena zrealizowany w 1820 roku stoi obecnie przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie.
Istotnym elementem pomników są cokoły, które przyjmują najróżniejsze kształty. Często funkcję cokoła pełnią kolumny. Najbardziej znane z okresu starożytności są kolumny w stylu doryckim, jońskim i korynckim. Znakomitym przykładem pomnika usytuowanego na kolumnie jest Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie, która powstała w 1644 r. z fundacji Władysława IV wg projektu włoskich artystów Augustyna Locciego i Constantino Teocalli. Najsłynniejszą kolumną na świecie jest żelazna kolumna w Delhi, która od 1600 lat opiera się korozji.
Osobnym tematem związanym z pomnikami jest sztuka rzeźbiarska i odlewnicza .Pani profesor nie szczędziła przykładów z literatury opiewających piękno i siłę wymowy pomników .Zachwycając się naszymi pomnikami nie można oprzeć się refleksji, że zdecydowana większość z nich nie przetrwała II wojny światowej. Bogu niech będą dzięki, że Polacy je odtworzyli. Czego nie udało się zniszczyć Niemcom (planowali likwidację kopca Piłsudskiego i Kościuszki) zrobiła władza ludowa. Celowe zalesienie kopca Piłsudskiego doprowadziło do degradacji i zniszczenia. Sam fakt, że obce Polakom władze niszczyły nasze pomniki jest doskonałym dowodem, że pomniki mówią. Nie zawsze to, co chciałaby władza.
O pomnikach można by mówić godzinami, więc nic dziwnego, że wykład trwał ponad dwie godziny i nikomu nie spieszyło się do domu.
Zanotowała Gabriela Żyła
Pomniki mówią tzn. porozumiewają się z żywymi. Pomniki są dziełami sztuki upamiętniającymi dla sławy lub chwały. Pomniki sławy stawia się twórcom a chwały wodzom. Nie zawsze były to dzieła sztuki rzeźbiarskiej. Najstarszymi pomnikami poświęconymi zmarłym są kopce, kurhany czy piramidy. W Polsce znane są kopce poświęcone Kościuszce, Wandzie, Krakusowi i Piłsudskiemu, które znajdują się w Krakowie.
Role pomników pełnią także tablice nagrobne, epitafia, sarkofagi. Często zamiast napisów informujących kogo upamiętniają używa się symboli. Środkami symboliki są zarówno rośliny jak i zwierzęta. Najpopularniejsze z nich to konie i orły. Na koniach umieszcza się wodzów: np. Kościuszko, czy Poniatowski. Pierwszy z nich postawiony przed głównym wejściem na zamek wawelski autorstwa lwowskich rzeźbiarzy Leonarda Marconiego i Antoniego Popiela w 1900 roku. Drugi natomiast przedstawiający księcia Józefa Poniatowskiego dłuta duńskiego rzeźbiarza Bartela Thorvaldsena zrealizowany w 1820 roku stoi obecnie przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie.
Istotnym elementem pomników są cokoły, które przyjmują najróżniejsze kształty. Często funkcję cokoła pełnią kolumny. Najbardziej znane z okresu starożytności są kolumny w stylu doryckim, jońskim i korynckim. Znakomitym przykładem pomnika usytuowanego na kolumnie jest Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie, która powstała w 1644 r. z fundacji Władysława IV wg projektu włoskich artystów Augustyna Locciego i Constantino Teocalli. Najsłynniejszą kolumną na świecie jest żelazna kolumna w Delhi, która od 1600 lat opiera się korozji.
Osobnym tematem związanym z pomnikami jest sztuka rzeźbiarska i odlewnicza .Pani profesor nie szczędziła przykładów z literatury opiewających piękno i siłę wymowy pomników .Zachwycając się naszymi pomnikami nie można oprzeć się refleksji, że zdecydowana większość z nich nie przetrwała II wojny światowej. Bogu niech będą dzięki, że Polacy je odtworzyli. Czego nie udało się zniszczyć Niemcom (planowali likwidację kopca Piłsudskiego i Kościuszki) zrobiła władza ludowa. Celowe zalesienie kopca Piłsudskiego doprowadziło do degradacji i zniszczenia. Sam fakt, że obce Polakom władze niszczyły nasze pomniki jest doskonałym dowodem, że pomniki mówią. Nie zawsze to, co chciałaby władza.
O pomnikach można by mówić godzinami, więc nic dziwnego, że wykład trwał ponad dwie godziny i nikomu nie spieszyło się do domu.
Zanotowała Gabriela Żyła
Fot. Andrzej Żyła
